Kruisbladgentiaan
Gentiana cruciata
Gentiaanfamilie (Gentianaceae)
Gevoelig
Een bijzonder en magisch werktuig
Deze zeer zeldzame soort bloeit diepblauw van juni tot augustus. De plant heeft een voorkeur voor de volle zon.
Eens stond de kruisbladgentiaan in hoog aanzien als geneeskrachtige plant, wat mogelijk de reden is voor lokale achteruitgang in het verleden.
De naam van de plant is geheel conform de stand van de kruisgewijs staande bladeren.
Deze kruisstand die ook in de wortel terug is te zien, is de reden voor veel folklore en bijgeloof. Kruisbladgentiaan zou zowel helpen tegen gif, de pest als tegen liefdesverdriet. "Graaf de wortels met Johannisdag op met een munt. Leg bij zonsopgang de wortel onder de altaardoek van een pater, die daar niets van mag weten. Hij moet daar 3 missen over lezen. Dan heb je een zeer bijzonder en magisch werktuig".
Alle gentiaansoorten staan er om bekend dat ze zeer bitter smaken als gevolg van een aantal glucociden zoals amarogentine, gentianmarine, gentiopicrine en gentiïne. Friezen stopten deze plant in Beerenburg.
Lees meer »
Thema's
In de vorige eeuw vloog een aparte ondersoort van het gentiaanblauwtje, het duingentiaanblauwtje, op de kruisbladgentianen van Meijendel en de klokjesgentianen langs de Meije bij Nieuwkoop. Nu is deze vlinder uitgestorven
Eens stond de kruisbladgentiaan in hoog aanzien als geneeskrachtige plant, en dat is mogelijk de oorzaak van lokale achteruitgang in het verleden.
Alle gentiaansoorten staan erom bekend dat ze zeer bitter smaken. Dat komt doordat ze een aantal glucociden bevatten. In Friesland wordt de gentiaanwortel gebruikt voor de bereiding van Beerenburg.
De naam van de plant is geheel conform de stand van de kruisgewijs staande bladeren. Deze kruisstand, die ook in de wortel terug te zien is, heeft geleid tot veel folklore en bijgeloof. Kruisbladgentiaan zou helpen tegen gif, tegen de pest en zelfs tegen liefdesverdriet.
Alle gentiaansoorten staan erom bekend dat ze zeer bitter smaken. Dat komt doordat ze een aantal glucociden bevatten. In Friesland wordt de gentiaanwortel gebruikt voor de bereiding van Beerenburg.
Details
| Omschrijving: | Overige kruidachtige planten, tot 0.45 m. |
|---|---|
| Verspreiding: | Europa tot west-siberië en de kaukasus |
| Leefgebied: | Duinen, op droog, kalkrijk zand vooral op (noord)hellingen, soms in kalkgraslanden. |
| Jaarcyclus: | Vaste planten, inclusief bomen en struiken |
| Winterhardheid: | Kouder dan -20 °c |
| Bloeiperiode: | Juni - augustus |
| Bloemkleur: | Blauw |
| Notities bloemen: | De klokvormige bloemen hebben vier blauwe kroonbladen; de keel is wit met blauwe vlekken. |
| Op z'n mooist: | Juni - augustus |