Gezegende distel
Centaurea benedicta
Asterfamilie (Asteraceae)
Stekelig en gezegend
Van oorsprong komt gezegende distel, zoals veel geneeskrachtige planten, uit het Middellandse Zeegebied. Vooral door de teelt als geneeskruid is deze plant verspreid over onder andere Europa en Noord-Amerika. Daar groeit hij zelfs verwilderd als onkruid. In ons land is deze soort niet ingeburgerd.
Gezegende distel is een eenjarige plant met een rechtopgaande stengel en hij kan tot 60 cm hoog worden. De harige bladeren worden tot 30 cm lang en zijn aan de randen bezet met stekels. De gele bloemhoofdjes zijn fraai om te zien, maar ook behoorlijk stekelig. Toch behoort deze soort niet echt tot de distels. Aanvankelijk werd de geslachtsnaam Cnicus en ook wel Carduus gebruikt. Onder andere op basis van DNA-onderzoek is deze soort nu ingedeeld bij het geslacht Centaurea.
Benedictus betekent 'gezegend'. In Engeland wordt deze plant ook wel de 'heilige distel' genoemd. Aan deze plant werd dan ook een heel veelzijdige geneeskrachtige werking toegekend. De bittere smaak maakt haar ook tot een prima eetlustopwekker.
Thema's
Vanaf de 16e eeuw is gezegende distel in Europa bekend als medicinale plant en werd ze geteeld bij kloosters. De plant, vooral het bovengrondse deel, werd beschouwd als een remedie voor vele kwalen, en zowel uitwendig als inwendig toegepast.
Farmacologische studies hebben aangetoond dat gezegende distel ontstekingsremmend werkt, vooral door antibacteriële activiteit, en dat de plant de genezing van wonden bevordert, de vertering verbetert en activiteit tegen kanker vertoont. Cnicin wordt vermeld als actieve component. Het gebruik van gezegende distel lijkt veilig, zo lang geen zeer hoge doses worden gebruikt.
Uit de zaden kan een olie worden gewonnen die kan worden gebruikt in de cosmetische industrie en als coating.
Details
| Omschrijving: | Overige kruidachtige planten, tot 60 cm |
|---|---|
| Verspreiding: | Middellandse zeegebied |
| Leefgebied: | Op droge zonnige plaatsen in akkers, op ruderale- en stenige gronden. |
| Jaarcyclus: | Bloeit eenmalig, eenjarige |
| Winterhardheid: | Tot -15 °c |
| Bloeiperiode: | Mei |
| Bloemkleur: | Geel |
Bronnen
http://temperate.theferns.info/viewtropical.php?id=Cnicus+benedictus,https://pfaf.org/user/Plant.aspx?LatinName=Cnicus+benedictus,
http://ucjeps.berkeley.edu/eflora/eflora_display.php?tid=2297,
https://www.herbal-supplement-resource.com/blessed-thistle-herb.html,
https://en.wikipedia.org/wiki/Cnicus,
Al-Snafi A.E., 2016. The constituents and pharmacology of Cnicus benedictus – a review. The Pharmaceutical and Chemical Journal - 2016 - 3(2): 129-135.