Bastaardappelbes
Aronia × prunifolia 'Viking'
Rozenfamilie (Rosaceae)
Decoratieve ‘lijsterappelbes’
Het fruitgewas x Sorbaronia ‘Viking’ wordt veel aangeplant in gebieden waar strenge winters kunnen voorkomen, zoals Scandinavië, Oost-Europa en Rusland. De plant is zeer winterhard en weinig gevoelig voor ziekten en plagen. De plant is bovendien goed bestand tegen zeewind.
De vruchten bevatten veel antioxidanten en worden daarom ook wel tot de ‘superfoods’ gerekend. Vers zijn ze niet echt eetbaar, maar ze zijn wel lekker in bijvoorbeeld jams.
De cultivar ‘Viking’ is in 1980 specifiek geselecteerd in Finland voor de fruitteelt. Het is één van de belangrijkste cultivars voor de teelt van de vruchten vanwege de overvloedig geproduceerde en grote bessen.
Lang was onduidelijk tot welk geslacht de cultivar ‘Viking’ behoorde, aanvankelijk zou hij een cultivar van de bastaardappelbes (Aronia x prunifolia) zijn. ‘Viking’ week daarvan af door het grotere blad en grotere meer appelvormige, doffe vruchten. Er rees echter twijfel, omdat de van nature in Noord-Amerika groeiende soorten er toch anders uitzien.
Recent DNA-onderzoek heeft aangetoond dat ‘Viking’ een van de cultivars is, die ontstaan zijn uit de kruising van twee verschillende geslachten, een appelbes (Aronia) en een lijsterbes (Sorbus): x Sorbaronia!
Thema's
Merels en spreeuwen zijn dol op de bessen.
Vers is de bes droog en bitter of zuur en wrang, maar die smaak verdwijnt als de bes wordt gekookt. De bessen worden voornamelijk gedroogd (zoals rozijnen) of er wordt sap of jam van gemaakt, maar ze worden ook gebruikt als rode voedselkleurstof in vruchtenyoghurt, het alternatief voor E124 (Ponceau 4R of Cochenillerood A). De bessen bevatten een hoog gehalte aan flavonoïden, vitamine C en vitamine K. Aronia × prunifolia 'Viking' is een speciaal voor grote smaakvolle bessen geslecteerde variëteit.
De bloemen geuren.
De bessen bevatten veel een hoog gehalte aan flavonoïden, vitamine C en vitamine K en zouden helpen tegen een hoge bloeddruk en aderverkalking.
Drachtplanten, ze leveren veel nectar voor onder andere de honingbij. De bijen maken honing van de nectar die in de bloemen zit.
De heester is bijna jaarrond een decoratieve verschijning, aangezien de verschillende onderdelen van de plant allemaal fraai zijn: bloemen, bessen en de herfstverkleuring van de bladeren. Alle onderdelen zijn ook heel geschikt in bloemstukken. De bloeiende takken kunnen ook goed als snij’bloem’ worden gebruikt.
Details
| Omschrijving: | Struik, tot 2,5 m, smal opgaand, later bovenaan breder. |
|---|---|
| Verspreiding: | Alleen in cultuur voorkomend. |
| Jaarcyclus: | Bladverliezende vaste plant, bloeit meermalig |
| Winterhardheid: | Tot -20 °c |
| Bloeiperiode: | Mei |
| Bloemkleur: | Wit |
| Notities bloemen: | 13-15 mm, in tuilen, kelk met rode rand. |
| Vruchtperiode: | September - oktober |
| Vruchtkleur: | Paars, zwart |
| Notities vruchten: | Grote bes, (10 (- 13) mm), auberginekleurig tot zwart. |
| Op z'n mooist: | Mei - juni, oktober |
Bronnen
http://boomkwekerijmuseum.nl/HOME/5712,https://www.verspreidingsatlas.nl/1965,
http://www.soortenbank.nl/soorten.php?soortengroep=flora_nl_v2&id=1353,
https://wilde-planten.nl/zwarte%20appelbes.htm,
https://waarneming.nl/soort/info/10071,
http://www.missouribotanicalgarden.org/PlantFinder/PlantFinderDetails.aspx?taxonid=286430&isprofi...,
Aronia - Appelbes deel 2 - M.Hop Dendroflora 36 1999