Oosterse plataan
Platanus orientalis
Plataanfamilie (Platanaceae)
Thans niet bedreigd
Boom van Hippocrates
Oosterse plataan komt van nature voor van Zuid-Europa tot Klein-Azië en is hier sinds de 16e eeuw in cultuur. Het zijn sterke bomen die zeer oud kunnen worden en goed bestand zijn tegen het stedelijke milieu, vandaar dat je nog vrij veel oude platanen in onze steden ziet staan. Vanwege zijn aantrekkelijke, schilferige schors en brede, schaduwrijke boomspiegel werd hij veel aangeplant in Perzische tuinen en op heilige Hindu plaatsen.
Karakteristiek zijn de diep ingesneden bladeren en ronde vruchten die met 2-5 bij elkaar bungelen aan een lange vruchtsteel. Mannelijke en vrouwelijke bloemen zijn gescheiden, maar hangen wel aan dezelfde boom (voor de liefhebbers: eenslachtige bloemen op een eenhuizige plant).
Volgens de legende zou de Griek Hippocrates onder deze boom zijn studenten hebben onderwezen in de geneeskunde.
Thema's
Is een kroonjuweel in Hortus Haren en het Nationaal Bomenmuseum.
De oosterse plataan is het belangrijkste thema in de aria ‘Ombra Mai Fu’ gecomponeerd door Georg Friedrich Händel, waarin de hoofdpersoon, Xerxes I van Perzië, geniet van de schaduw van een plataan.
Het is de officiële boom van de niet-officiele staat Jammu en Kashmir, een gebied in het noorden van het Indische subcontinent.
De bladeren en bast worden medicinaal gebruikt.
Het hout heeft een karakteristieke tekening en wordt graag gebruikt voor meubels.
Van de takken en wortels is wel textielverfstof gemaakt.
Details
| Omschrijving: | Boom, tot 30 m hoog met een korte stam en afschilferende schors. |
|---|---|
| Verspreiding: | Zuidwest-azië |
| Leefgebied: | Groeit van nature in riviergebieden, maar kan ook heel goed overleven op droge gronden, zodra de plant is gestabiliseerd. |
| Jaarcyclus: | Bladverliezende vaste plant, bloeit meermalig |
| Winterhardheid: | Tot -15 °c |
| Bloeiperiode: | Mei |
| Bloemkleur: | Groen, rood |
| Notities bloemen: | 2-3 bolvormige hoofdjes bijeen, ♀ rood of ♂ klein groen |
| Vruchtperiode: | Augustus - februari |
| Vruchtkleur: | Blauw, geel, groen |
| Notities vruchten: | Trossen van dopvruchtjes. |
| Op z'n mooist: | Mei, december |
Bronnen
http://www.efloras.org/florataxon.aspx?flora_id=2&taxon_id=200010590,https://www.rhs.org.uk/Plants/13228/i-Platanus-orientalis-i/Details?returnurl=%2fplants%2fsearch-...,
http://www.iucnredlist.org/details/33951/0,
http://www.soortenbank.nl/soorten.php?soortengroep=flora_nl_v2&id=848&menuentry=soorten,
https://nl.wikipedia.org/wiki/Oosterse_plataan