Zuurzak
Annona muricata
Zuurzakfamilie (Annonaceae)
Boom met verwarmde bloemen
De zuurzak is een algemene boom in tropisch Zuid-Amerika. Zijn vruchten worden gebruikt voor limonade en ijs. De zuurzakbloemen zijn vlezig en groeien direct aan de stam. Ze verspreiden een fruitachtige geur om grote kevers te lokken. Deze kevers wurmen zich de vrijwel gesloten bloemen binnen en vinden daar bescherming, voedsel en soortgenoten om te paren. Op het moment dat de bloemen geuren, zijn ze in de vrouwelijke fase, wat wil zeggen dat de stampers het stuifmeel kunnen ontvangen. Na enige tijd komen de bloemen in de mannelijke fase, overladen de kevers met stuifmeel en vallen af. De ontheemde kevers vliegen snel naar een vrouwelijke, geurende bloem en zorgen zo voor de bestuiving.
De intense geur van de bloemen komt door extra opwarming tot wel 8 °C boven de luchttemperatuur, waardoor vluchtige geurstoffen verdampen.
Thema's
Is een kroonjuweel in de Botanische Tuinen Utrecht.
Vooral bekend om zijn eetbare vruchten. De vrucht wordt ‘zuurzak’ genoemd vanwege zijn licht zure smaak wanneer hij rijp is. Het vruchtvlees is verder sappig, witachtig en aromatisch. De onrijpe vruchten met zachte zaden kunnen dienen als groente, in kokosmelk gekookt of voor soepen worden gebruikt. In Brazilië worden de zaden geroosterd en gebakken .
De bladeren van de zuurzak worden traditioneel toegepast als medicijn tegen hoge bloeddruk. Een onderzoek uit 2011 bij muizen zou hebben aangetoond dat extracten van deze vrucht een gunstig effect hebben op borstkanker. Er is echter ook een verband aangetoond tussen het optreden van een atypische vorm van de ziekte van Parkinson en het nuttigen van de zuurzakvrucht.
Het hout is licht en niet erg duurzaam. Het wordt in Colombia gebruikt voor pijpenstelen en voor de houten duigen van ronde vaten.
Het sap uit de zaden is giftig, veroorzaakt irritatie en moet worden gemeden.
Details
| Omschrijving: | Boom, tot 8 m. |
|---|---|
| Verspreiding: | Tropische delen van amerika |
| Leefgebied: | Laagland, 0-1200 m. |
| Jaarcyclus: | Wintergroene vaste plant, bloeit meermalig |
| Winterhardheid: | Tot 10 °c |
| Bloemkleur: | Geel |
| Notities bloemen: | Roomgele bloemen. |