Birmees rozenhout
Pterocarpus indicus
Vlinderbloemenfamilie (Fabaceae)
Kwetsbaar
Nationale boom van de Filippijnen
Birmees rozenhout kan meer dan 40 m hoog worden en 3 m dik, soms met plankwortels (wortels die stervormig, bovengronds onderaan een boom zitten en de stam verstevigen). Het samengestelde blad bestaat uit 5 tot 13 deelblaadjes. Het paarsige hardhout (Indisch: padoek, linggoea of narra) werd vroeger veel gebruikt voor muziekinstrumenten en ornamenten op meubels.
De boom heeft een veelzijdige reputatie in de volksgeneeskunde, die al eeuwen oud is en tot in Europa reikt. Drinkbekers van dit hardhout waren vanaf de 16e eeuw populair onder welgestelden, vanwege de fluorescerend blauwe kleur die zo’n beker aan water geeft. Aan dat blauwe water en aan het tot poeder vermalen hout werden medische krachten toegeschreven.
Het hout werd in Azië gebruikt om boten te bouwen omdat het bestand is tegen zeewater. Het is een bron van ‘narrine’, een rode kleurstof. Birmees rozenhout wordt in tropische landen verbouwd voor houtproductie maar ook als sierboom voor parken en langs boulevards.
De vruchten zijn ronde peulen met een plat, vrijwel rond vleugelmechanisme. In elke peul zitten 2 zaden. Peulen gaan niet vanzelf open; ze kunnen, met rijpe zaden, wel enkele jaren aan de boom blijven hangen. Zaden worden door de wind verspreid.
Thema's
De jonge bladeren en bloemen kunnen tijdens de bloeiperioden worden gegeten .
Het hout van alle soorten pterocarpus zijn van hoge kwaliteit. Het is redelijk hard, redelijk zwaar en makkelijk om mee te werken. Het paarsige hardhout (dat in India padoek, linggoea of narra wordt genoemd) werd vroeger veel gebruikt voor muziekinstrumenten en meubelornamenten. In Azië gebruikte men het hout voor de bouw van schepen, omdat het bestand is tegen zeewater.
De boom heeft een veelzijdige reputatie in de volksgeneeskunde, die al eeuwen oud is en tot in Europa reikt. De rode latex wordt gebruikt in de volksgeneeskunde als middel tegen tumoren en de plant voor kanker, vooral in de mond.
Drinkbekers van dit hardhout waren vanaf de 16e eeuw populair onder welgestelden, vanwege de fluorescerend blauwe kleur die zo’n beker aan water geeft. Aan dat blauwe water en aan het tot poeder vermalen hout werden medische krachten toegeschreven.
Uit het hout kan een rode kleurstof worden gewonnen.
Details
| Omschrijving: | Boom, tot 40 m. |
|---|---|
| Verspreiding: | Zuidoost-azië en de eilanden ten noorden van australië |
| Leefgebied: | Tropische regenwouden, vooral langs getijdekreken en op rotskusten. |
| Jaarcyclus: | Bladverliezende vaste plant, bloeit meermalig |
| Winterhardheid: | Warmer dan 15 °c |
| Bloeiperiode: | Februari - mei |
| Bloemkleur: | Geel |
| Notities bloemen: | De bloemen zijn geel en groeien in grote pluimen. tijdens de bloei openen de knoppen zich niet dagelijks. maar wanneer de knoppen groot genoeg zijn, wachten ze tot ze worden geactiveerd (door een onbekende trigger) om zich te openen. ze bloeien één dag en daarna kunnen er enkele dagen voorbij gaan voordat een volgende serie rijpe knoppen zich opent. |
| Vruchtperiode: | Juli - oktober |