Oliepalm
Elaeis guineensis
Palmenfamilie (Arecaceae)
Thans niet bedreigd
Een succes met een vraagteken
Oliepalm komt oorspronkelijk uit West-Afrika. Nederlanders namen plantmateriaal en zaden mee naar het toenmalig Nederlands-Indië en van daaruit is de plant verspreid over heel Zuidoost-Azië. De bloeiwijze bestaat uit vele kleine, dicht opeengepakte crème-witte bloemen. De trossen met honderden oranje, tot 5 centimeter lange, vruchten kunnen tot 25 kilo wegen. Zowel uit de vrucht als uit de pitten wordt de olie geperst.
Palmolie is de meest gebruikte plantaardige olie ter wereld en wordt verwerkt in food en non-food producten als ijs, margarine, koekjes, lippenstift, zeep en biodiesel. De belangrijkste productielanden zijn Indonesië met 24 miljoen ton, en Maleisië met 19 miljoen ton. Er is veel kritiek op de teeltmethodes van oliepalmen. De Nederlandse palmolieverwerkende industrie ambieert dat voor de Nederlandse markt bestemde palmolie duurzaam geproduceerd wordt.
Thema's
Is een kroonjuweel in De Hortus - Amsterdam.
Palmolie wordt gebruikt voor toiletzeep, zeeppoeder en schoonmaakmiddelen. Wat van het zaad overblijft nadat de olie eruit is gehaald, is belangrijk als veevoer.
De oliepalm is een belangrijke bron van olie voor menselijke voeding. Olie van het vruchtvlees rond het zaad wordt gebruikt voor margarine en samengestelde kookvetten. Olie van het zaad is kleurloos en wordt toegepast in eetbare vetten, voor brood en banket, ijs en mayonaise. Van het sap van de mannelijke bloeiwijze maakt men palmwijn. De kern (of palmhart) is ook eetbaar.
Palmolie bevat vitamine E en A. Het sap wordt gebruikt bij de behandeling van malaria, mazelen en geelzucht en om de melkproductie bij zogende moeders te stimuleren.
Uit biomedisch onderzoek blijkt dat palmolie, die rijk is aan verzadigde vetzuren, de kans op hart- en vaatziekten verhoogt.
Details
| Omschrijving: | Boom, palmboom tot 20-30 m, eenhuizig. |
|---|---|
| Verspreiding: | West-afrika |
| Leefgebied: | Rivierbegeleidend bos, laagland, regenval minimaal 2000 mm per jaar, 24°-28°c. |
| Winterhardheid: | Warmer dan 15 °c |
| Bloemkleur: | Wit |
| Notities bloemen: | Mannelijke bloemen op korte harige takken 10-15 cm lang, dicht bij de stam op korte steeltjes; vrouwelijke bloemen en dus ook vruchten in grote klusters van 200-300, dicht bij de stam op korte dikke steeltjes. |