Klimopklokje

Teer en veeleisend

Met lila klok-trechtervormige bloempjes die alleen staan op flinterdunne bloemsteeltjes is het klimopklokje de bescheidenheid zelve. De blaadjes doen aan klimop denken, maar dan in een ingetogen vorm, net als bij de klimopwaterranonkel.

Klimopklokje groeit meestal in drassige, venige heiden en op plagplekken, in lichte broekbossen en langs oevers van vennen, beken en riviertjes. Het is een zgn. Atlantische soort (redelijk algemeen in zuidoostelijk Ierland en zuidwestelijk Engeland); haar verspreidingsgebied reikt net tot in Nederland. In 1933 is de soort in een drassige heide in Twente gevonden tot 1959.

Enkele jaren geleden is klimopklokje weer aangetroffen op vochtig zand aan de rand van een ven in de Brabantse Kempen. Meer neerslag en in de winter geen vorst, dat helpt het klimopklokje vooruit.

Het klimopklokje doet er, net als bijvoorbeeld teer guichelheil en het Linnaeusklokje, alles aan om ons mensen te betoveren. De dunne stengel ligt op de vochtige grond waar ze zich thuis voelt. Met vele lila klok-trechtervormige bloempjes die alleen staan op flinterdunne bloemsteeltjes is ze de bescheidenheid zelve. De blaadjes doen aan klimop denken, maar dan in een ingetogen vorm, net als bij de klimopwaterranonkel.

Ecologie leefgebied

Klimopklokjes houden, zoals de verspreidingsatlas vermeldt, “van zonnige tot halfbeschaduwde, vochtige tot drasse, vrij warme, matig voedselrijke, vrij zure, kalkarme veen- en zandbodems die bij voorkeur een goed ontwikkelde moslaag hebben.

Ze groeit in drassige, venige heiden en op plagplekken, in moerassige veenterreinen, in lichte broekbossen en langs oevers van vennen, beken en riviertjes. Ook op vochtige hellingen, in beschaduwde ravijnen en op rotspartijen, soms in bermen en langs bospaden en op vochtige akkers.

Dit weten we niet op basis van die ene plek in ons land waar ze nog voorkomt maar door naar het hele verspreidingsgebied te kijken. Het is een zgn. Atlantische soort (redelijk algemeen in Z.O. Ierland, W. en Z. Engeland) die aan de noordwestgrens van haar verspreidingsgebied net reikt tot aan Nederland en een enkel plekje in Duitsland.

Bedreiging

In 1933 is de soort in een drassige heide van het Hardingsbroek (Twente) gevonden tot de laatste plant er bloeide in 1959. Door ontginning en ontwatering van de omgeving ging het leefgebied verloren. Maar enkele jaren geleden is klimopklokje weer aangetroffen op vochtig zand aan de rand van een ven in de Brabantse Kempen. Als door klimaatverandering de trend van meer neerslag doorzet, zou dat perspectieven moeten bieden, mits de luchtvervuiling verder wordt beperkt.