Kleine tijm

In menige keuken gebruikt

Tijm (Thymus) is een plantengeslacht met vele soorten. In Nederland is kleine tijm een van de drie, maar in Zuid-Europa treffen we meer soorten. Opvallend aan tijm zijn de vele paarsblauwe bloemetjes die bijen lokken en de kleine, sterk aromatische blaadjes die in menige keuken gebruikt worden.

In de volksgeneeskunst is tijm een van de bekendste kruiden. De plant werd en wordt bij tal van kwalen ingezet. Tijmolie werd wel gebruikt bij wondverzorging en schimmelinfecties. Vroeger gaf men een aftreksel van de plant aan barende vrouwen en ter bevordering van de menstruatie.

Ecologie en leefgebied

Kleine tijm groeit hoofdzakelijk in Noord-Europa: van Nederland, België en Midden-Duitsland tot Midden-Zweden en Noordwest-Rusland. In Nederland is de plant zeldzaam. Zij komt voor in het oosten en midden van het land, in het rivierengebied, Limburg en de Hollandse duinen. Kleine tijm is in Nederland gebonden aan niet te zure zandgrond. Ze groeit voornamelijk in grazige randjes van heidevelden en in bermen van zandwegen, maar ook op zandheuveltjes aan het rivierdal van de Maas.

Bedreiging

Het type bodem waar deze tijmsoort het liefst op groeit is meestal maar matig gebufferd tegen vermesting en verzuring door ammoniak (uit mest) en verbrandingsgassen(van o.a. auto’s). Te hoge vervuiling is een van de belangrijkste oorzaken van de sterke achteruitgang van kleine tijm.

De Nederlandse overheid werkt in het kader van de ‘Programmatische Aanpak Stikstof’ aan het verzachten van de gevolgen van stikstofdepositie in de natuur. Daarbij worden veel terreinen ontdaan van overtollige biomassa, o.a. door oppervlakkig plaggen. Maar alleen inperking van de uitstoot zou echt duurzaam zijn.