Asperge
Asparagus officinalis subsp. officinalis
Aspergefamilie (Asparagaceae)
Een oeroude groente
Iedereen kent de asperge als groente. De witte asperge is tijdens de groei (onder de grond) uit het licht gehouden en is populair in ons land en de ons omringende landen. In Italië wordt veel vaker de groene asperge gegeten.
Asperge is een groente uit de oudheid. In Egypte was een kleine 5 eeuwen geleden de consumptie van asperges al bekend. Dit blijkt uit vondsten in de piramide van Sakkara. De Romeinen namen het over, maar met de val van het Romeinse Rijk verdween ook de aspergeteelt in Europa. Dat deze groente toen ook al in ons land werd geteeld blijkt uit de vondst in Woerden van een mes uit de Romeinse tijd met een afbeelding van een asperge.
Sinds de 19e eeuw is de aspergeteelt opnieuw gestart en grootschalig van omvang. Eerst rond Bergen op Zoom, later in Noord-Limburg. In Nederland komen in het wild twee ondersoorten voor, de asperge die we als groente kennen en de Liggende asperge. Dat de groente-aperge ook een geschiedenis als geneeskruid kent blijkt uit de soortnaam “officinalis”.
De asperge heeft rechtopstaande stengels die tot 2 m lang kunnen worden. De meerjarige plant heeft zeer fijne 10 tot 25 mm lange naaldvormige bladeren, die eigenlijk geen bladeren zijn maar vergelijkbaar met takjes. De eigenlijke blaadjes zijn schubvormig en hebben aan de rugzijde een korte stevige stekel. De plant vormt vlezige wortels, waarin het reserve voedsel voor het volgende seizoen wordt opgeslagen. De jonge (ondergrondse) stengels zijn de asperges.
Traditioneel worden deze stengels geoogst vanaf de tweede donderdag van april tot 24 juni (Hoogfeest van de geboorte van Johannes de Doper). Hierna wordt de plant met rust gelaten om deze de tijd te geven om te groeien. De tweehuizige plant bloeit vanaf juli met groenachtig, eenslachtige bloemen. De vrucht is een rode bes.
Thema's
Asperge wordt verbouwd vanwege zijn fijn smakende jonge scheuten. Deze worden als groente geserveerd, vaak met roomboter en peterselie.
De eerste tekenen van aspergeconsumptie zijn gevonden in de piramide van Sakkara in Egypte, gebouwd rond 2750 v.Chr. Ook de Romeinen wisten de groente twee eeuwen voor Chr. al te waarderen. Na de val van het Romeinse Rijk is ook de aspergeteelt in Europa teloor gegaan.
Aan de asperge wordt een geneeskrachtige werking toegekend als medicijn tegen bijensteken, hartproblemen, duizeligheid, tandpijn en het stimuleert de nierfunctie.
Enkele soorten asperge worden vaak vanwege hun gebladerte als kamerplant gekweekt.
Details
Omschrijving: | Overige kruidachtige planten, 0,3-1,20 m. tweehuizig (mannelijke en vrouwelijke bloemen op verschillende planten). |
---|---|
Verspreiding: | Afrika, australië, kaukasus, centraal-europa. in nederland in de hollandse en zeeuwse duinen, langs de grote rivieren, elders verwilderd, met name in noord-brabant en limburg. |
Leefgebied: | Struwelen en lichte bosjes, zeeduinen, op rotsen langs de kust, ruderale plaatsen, bermen, rivierduinen, in ruigten, langs spoorwegen, omgewerkte grond en braakliggende grond. |
Jaarcyclus: | Vaste planten, inclusief bomen en struiken |
Winterhardheid: | Tot -10 °c |
Bloeiperiode: | Mei - juli |
Bloemkleur: | Geel, groen |
Vruchtkleur: | Rood |