Smalle weegbree
Plantago lanceolata
Weegbreefamilie (Plantaginaceae)
Thans niet bedreigd
Overal langs de weg
Smalle weegbree is een veel voorkomende plant. Het bladrozet bestaat uit lancetvormige, rechtopstaande bladeren. De bloeistengels vormen aan het eind een bloei-aar, die van onder naar boven bloeit. De helmknoppen aan het eind van de meeldraden zijn opvallend zichtbaar. Eerst zijn ze wit, later kleuren ze bruinachtig.
Smalle weegbree stelt geen hoge eisen. Aan een klein spleetje tussen twee tegels heeft het zaad genoeg om te kunnen ontkiemen en uit te groeien tot een volwaardige plant. Misschien is hij dan wel wat kleiner dan normaal, maar toch. Als de plant genoeg ruimte en voedsel heeft, kan hij tot wel 50 centimeter groeien.
Uit pollenonderzoek is gebleken dat deze plant zo’n 5.000 jaar geleden in onze streken sterk in aantal toenam. Door de toenemende landbouw ontstonden steeds meer graslandgebieden, waar weegbreesoorten zich thuis voelen. Vooral langs de wegen, zoals zijn naam verklapt.
De botanische naam Plantago duidt op een vroeger gebruik bij voetklachten: 'planta' betekent voetzool en 'agere' betekent voeren. Tegenwoordig wordt smalle weegbree vooral gebruikt voor de ademhalings- en urinewegen.
Thema's
In de moderne fytotherapie wordt Smalle weegbree vooral toegepast in hoestdranken en om mond- en keelontstekingen en huidklachten te verhelpen. Er zijn claims dat de plant helpt om van het roken af te komen. De zaden absorberen veel water en vormen een gel die na inname de ontlasting vaster maakt. Daarentegen promoot deze gel ook de peristaltiek van de darmen en gaat zo constipatie tegen.
Smalle weegbree is niet giftig, maar ze groeit vaak in een omgeving die onderhevig is aan hoge concentraties van zware metalen, b.v. langs wegen en in de stedelijke omgeving. Let dus op waar je verzamelt!
De zaden kunnen worden gebruikt voor de productie van een goedkoop groeimedium in de weefselkweek. De zaden absorberen veel water en vormen een gel, deze gel wordt ook toegepast als verdikkingsmiddel in de cosmetische industrie, b.v. in lotions, en als stabilisator in de ijs- en chocolade-industrie.
De bladeren zijn eetbaar en dienen als diervoeder.
Details
| Omschrijving: | Overige kruidachtige planten, tot 45 cm, bladeren in een bladrozet. de plant is overblijvend met een wortelstok en wordt vaak beschouwd als een onkruid. de zaden hechten zich gemakkelijk aan de vacht van dieren en worden zo verspreid, maar soms ook door middel van water. |
|---|---|
| Verspreiding: | Oorspronkelijk west-europa, maar nu verspreid over bijna de hele wereld. |
| Leefgebied: | Smalle weegbree groeit graag op omgewerkte of betreden, voedselrijke bodem, vaak samen met grote weegbree (plantago major). smalle weegbree kan echter op bijna alle grondsoorten worden aangetroffen. |
| Jaarcyclus: | Vaste planten, inclusief bomen en struiken |
| Winterhardheid: | Kouder dan -20 °c |
| Bloeiperiode: | Mei - oktober |
| Notities bloemen: | Aren met een doorschijnende bloemkroon en met opvallende naar buiten stekende met geelachtig witte helmknoppen. |