Joke ’t Hart Prijs voor Hortusgeluiden

De Joke ’t Hart Prijs 2025 is toegekend aan ‘soundscape’, gemaakt door de jonge Italiaanse musicus Giulio Patuzzi voor Hortus botanicus Leiden. Zijn winnende compositie van Hortusgeluiden brengt de luisteraar direct naar zijn of haar herinneringen aan de tuin.

Giulio gebruikte voor zijn negen minuten durende compositie aangename geluiden zoals vogelzang, de wind in de bomen; maar ook alledaagse geluiden als een rinkelend hek of knerpende voetstappen in het grind. De soundscape is voor iedereen te beluisteren via Soundcloud. De Joke ’t Hart Prijs wil jonge kunstenaars stimuleren en verbinden van groen en kunst. De culturele installaties zijn te zien/horen/bewonderen in een botanische tuin of arboretum. Het verbeeldt en verbindt de (on)zichtbare wereld van planten, heeft educatieve waarde of draagt het bij aan de vergroting van de kennis over planten bij de bezoekers en is verrassend en speels. De jury, bestaande uit de directeuren van alle aangesloten botanische tuinen, kiezen elk jaar een winnaar. De prijs bestaat uit een wisselbokaal voor de winnende tuin en een geldbedrag ter waarde van € 500,- voor de kunstenaar.

Wie

Giulio Patuzzi (MA) studeerde elektronische muziek aan het ‘Cesare Pollini’ conservatorium in Padua. Tijdens een kort verblijf in Nederland, waar zijn vriendin stage liep in de Hortus, werd hem gevraagd een soundscape te maken. Hij stelde een geluidsbibliotheek samen met vogelzang, insectengezoem, wind, water, regen, tuinactiviteiten, kenmerkende geluiden op verschillende tijden van de dag. Met die geluiden bouwde hij het 'verhaal' van de Hortus. Het resultaat is hier te beluisteren.

Jagen op geluid

Het was een prachtig gezicht om Giulio te zien ‘jagen’ op Hortusgeluid. Hij bezocht te tuin 's avonds, 's morgens heel vroeg, tijdens noodweer en gewoon overdag. Filmer Hans Jelles legde hem vast in een korte film.

Reizen op je stoel

Wie de Leidse Hortus kent wordt door het geluid meteen in gedachten naar de Hortus getransporteerd. De Hortus botanicus Leiden wilde met de soundscape ouderen die niet meer naar de tuin kunnen komen, helpen om van mooie herinneringen te genieten. Het was voor het eerst dat de Hortus opdracht gaf een soundscape te maken. Het is een kunstvorm met toekomst: je kunt er een binnententoonstelling mee verlevendigen, een klas voorbereiden op een bezoek, toehoorders van een lezing het publiek vooraf in Hortussferen brengen. En natuurlijk kan iedereen op z'n eigen (werk)plek heerlijk ontspannen met zo'n reisje op je stoel naar de tuin. Juist de combinatie van bekende achtergrondgeluiden die je normaal niet bewust opmerkt en de fijne natuurgeluiden, tot een geluidsverhaal gecombineerd in een zorgvuldige compositie, transporteren je razendsnel in gedachten naar de tuin.

Over de Joke 't Hart prijs

De Joke ’t Hart Prijs wordt aangevraagd door een botanische tuin. Het is de vijfde keer dat de prijs wordt uitgereikt. In 2019 ging de prijs naar Nienke Beets van de Leidse Hortus; in 2020/21 naar kunstenaarsduo Hart van Veen voor het werk Draaiing in de Botanische Tuinen Universiteit Utrecht. De editie 2022 werd gewonnen door ARquatic, op aanvraag van Pinetum Blijdenstein. In 2024 ging de prijs naar de Botanische Tuinen Universiteit Utrecht, voor een tentoonstelling van botanische kunst. Een kunstwerk (beeld, voorstelling of wat dan ook) moet om in aanmerking te komen voor de prijs iets zeggen over de verbinding van natuur en kunst, het moet in een botanische tuin te zien/horen/bewonderen zijn, het verbeeldt/verklinkt de (on)zichtbare wereld van planten, het heeft educatieve waarde oftewel het draagt het bij aan de vergroting van de kennis over planten bij de bezoekers aan de tuinen en is verrassend en speels. De prijs is een initiatief van de Nederlandse Vereniging van Botanische Tuinen.